Gerda dezaperis est une traduction, de Gerda malaperis du roman de Claude Piron, destinée à maîtriser le Lukleo à partir d’une histoire captivante.
Dans les chapitres qui vont suivre, vous aurez une écriture qui sera plus proche du parlé courant.
La grammaire et les leçons seront là pour vous le rappeler.
In universitate restoracio
Tom: Salut(om), Linda.
Linda: Salut(om), Tom.
Tom: Diru al mi: Hu estas esu?
Linda: Hu?
Tom: Esu alte, blonde, jove ilo…
Linda: Hu?
Tom: Esu, hu sidas in la anglo.
Linda: Oh, esu!
Tom: Ies, esu.
Linda: Mi no savas. Mi no savas, hu ili estas. Nuove studento, versembli.
Tom: Ili estas tuti sole.
Linda: No. Miru. Bele kida iras al ili.
Tom: No belo. Jove, abli, ma no bele. Onli vi estas bele, Linda.
Linda: Tom, kare! Ho okazas al vi? Abli vi laboras tro multi, ed…
Tom: Nono speciale okazas al mi. Ed mi no laboras tro multi. Fakti, mi laboras dezmulti nau. La vere demando estas: ho okazas al vi, Linda? Onli vi estas veri bele.
Linda: Uel, uel…
Tom: Estas fakto. Onli vi estas bele, Linda. Mi estas sincere. Venu kun mi!
Linda: Ma…
Tom: Venu. Al la grande spegulo. Miru. Ien estas Linda, la most bele elo in la mondo, la most bele elo in la tute mondo.
Linda: Ed ien estas Tom, la most dezserioze kido in la tute universitato.
Linda: Tom!
Tom: Ho okazas al vi? Vi estas pale ! Bele, ma pale.
Linda: Tom ! No miru !
Tom: Ho okazas?
Linda: Strani ! Okazas somo strane, strano tre strane. Esu olo, esu nuove studento… No, no, mi pidas vim, no miru. Estu diskrete.
Tom: Diabli ! Diru al mi. Ho estas esu mistero?
Linda: Ilie mano agas strani. Miru, if vi vulas, ma most diskreti. Turnu vim somaeti, abli, ma tuti naturi. Ili no vidu, ke vi miras al ili.
Tom: Vi pravas. Somo strane okazas. Dum eli no miras al ili – eli nau miras al la grande spegulo – ilie mano soma pos soma, tre tre dezspidi, klosijas al elie tasa…
Linda: Estas somo in ilie mano.
Tom: Mi no vidas. Ili estas tro dezklose. Diabli ! Esu alte forte kido nau staras inter lu ed mi. Mi no plu vidas.
Linda: Ma mi vidas. Mi vidas boni. Mi vidas tre boni. Mi vidas tuti boni. Hei !
Tom: Ho okazas?
Linda: Eli miras al ili nau, ed ilie mano stopas.
Tom: Ed Ho plu? Diru al mi !
Linda: Nau ili parlas al eli. Ili mostras al la pordo.
Tom: Abli ili vulas, ke eli miru al alie direkto, ke eli no plu miru al ili.
Linda: Pravi, tuti pravi. ien eli miras al la pordo. Ili plu parlas ed parlas. Dum eli no miras al ilie direkto, ilie mano plu klosijas al la tasa. Hei !
Tom: Ho? Ho okazas?
Linda: Ilie mano revenas, tuti diskreti, kuazau tuti naturi.
Tom: Chu estas somo in ilie mano?
Linda: Nono plu. Ma tuti certi nau estas somo in elie tasa.
Bob: Diabli ! Ho okazas? Vi aspektas hi spionaz. Chu mi puvas sidare kun vi?
Linda: Salut, Bob.
Tom: Bontag (Bone tagom), Bob.
Bob: Bontag, Linda. Bontago, Tom. Pardonu, ke mi ne salutis vim tuoi.
Linda: No gravas. Nau vi salutis, ed nu pardonas vim.
Bob: Chu vi permesas, ke mi sidu che vie taula ?
Linda: Komprenabli, vi sidu kun nu.
Bob: Mi ankau no vulas estare dezdiskrete. Abli Tom parlas pri lovo ed preferas estare sole kun vi.
Tom: Mi no parlis pri lovo.
Linda: Ili onli diris, zat mi estas la most bele elo in la tute mondo.
Bob: Ili pravas. Eso no estas lovdeklaro, eso estas simple fakto.
Tom: Pravi. Simple fakto.
Bob: Buenu, certi, Linda estas tre bele, ma no eso gravas nau.
Linda: No gravas, Chu? No gravas, ke mi estas bele, chu? ien bele deklaro!
Bob: Pardonu mim. Mi vulas dirare, ke somo estas mos grave.
Tom: Ho? Pri ho vi parlas? Ho estas mos grave?
Bob: Vi no vidis mim, dum mi klosijis al vu, ma mi vim miris.
Linda: Mi no komprenas, pri ho vi parlas.
Bob: Mi parlas pri vie vizatjo.
Linda: Ho pri mie vizatjo? Chu li no estas bele?
Bob: Oh ies, li estas bele, li estas la most bele in la mondo. Ma li estis mistere !
Linda: Mistere ? Chu mie vizatjo estis mistere ?
Bob: Ies. Vue vizatjoz estis mistere. Fakti, vue vizatjoz estis mistere. Mistere vizatjo de espia che mistere vizatjo de espia. Vu aspektis strani. Vu aspektis misteri. Mi boni miris vum, dum mi klosijis al vu, ed estis mistere esprimo sur vie vizatjo, Linda, ed ankau sur vie, Tom. Hi mi ja diris, vu aspektis hi espiaz.
Bob: Diru al mi sinceri, pri ho vu parlis.
Tom: Nu parlis pri esu ulo.
Bob: Hu ulo?
Tom: Esu ilo che la anglo. Esu jove ilo.
Bob: Pri hu vu parlas ? Chu pri esu blondilo, hu sidas kun Gerda ?
Linda: Gerda! Vi so savas, ke elie nomo estas Gerda ! Vi so konesas elim !
Bob: Buenu, mi no veri konesas elim. Mi savas, hu eli estas. Eso estas alie afero.
Linda: Hu so eli estas ?
Bob: Ma vu no respondis al mi. Vu no respondis al mie asko. Chu veri pri esu blonde jovilo vu parlis?
Tom: Ies. Pri ili.
Bob: Mi no konesas ilim. Mi nonuen vidis ilim antaui.
Linda: Ma, diru al mi, hu estas esu Gerda ?
Bob: Eli venis por tichare. Temas pri somo mistere, fakti. Kriptajoscienco.
Linda: Ho ? Hi vi diris? Krip-ta-jo-sci-en-co, chu ? Ho estas eso ?
Bob: Chu veri vi no savas, ho estas kriptajoscienco ? Oni diras ankau « kriptografio ».
Linda: No. Mi no savas. Mi tuti no savas. Chu vi savas, Tom ?
Tom: Chu eso no estas la arto komprenare, pri ho temas sekrete mesatjo ?
Bob: Pravi. Ien elie fako. Fakti, elie fako estas la desnuove sekrete lingoz.
Tom: Mi no komprenas. Hu, in universitato, vulas lernare pri la desnuove sekrete lingoz ?
Bob: Ali mi no tuti komprenas. Estis ideo de Ronga, la profesoro pri lingistiko. Ili konsideras, ke sekrete lingoz estas aspekto de la arto komunikare, ed ke ili so relatas al lingistiko.
Linda: Abli ies. Abli ili pravas. Ed iet esu ideo estas soma strane, chu vu no okas?
Bob: Ies. Li aspektis strani ankau al mi, huen oni parlis pri li.
Linda: Abli Ronga, la lingistike profesoro, onli deziris, ke bele elo kunlaboru kun ili. Chu no estas bone ideo kunlaborare kun bele kida, huen eso estas able ?
Tom: Mi ja diris al vi, ke eli no estas bele. Onli vi estas bele.
Bob: Mi no okas. Estas fakto, ke Linda estas tre bele, ke eli estas la most bele kida in la mondo. Ma ankau Gerda estas bele, soma les bele, ma ankau bele; ch vi okas ?
Tom: Tuti no. Por vi, abli. Ma por mi no. Por mi, onli Linda ekzistas hi bele elo.
Bob: Chu vi vulas dirare, ke por vi Linda estas la sole bele elo in la tute mondo ?
Tom: Ies, por mi, Linda estas la sole bele elo in la tute mondo.
Bob: Diabli ! Vi versembli lovas elim.
Bob: Buenu, vu ankorau no diris al mi, ho okazis, dum vu espii miris esu paro(m).
Linda: Okazis somo veri strane.
Tom: Veri strane, fakti. In la mano de esu jovilo estis somo.
Bob: Ho?
Linda: Nu no puvis vidare. Somo tre ete. Dezgrande afero. Afereto.
Tom: Ed dum eli no miris, ilie mano alklosijis al elie tasa.
Linda: Ed huen eli enmiris ilim, ilie mano enstopis.
Tom: Esuen ili mostris somom al eli. Evidenti, ili deziris forturnare elie atentom.
Linda: Ed ili sucesis. Ili pleni sucesis. Eli miris al la pordo. Ed dum eli miris for, ilie mano subiti estis super elie tasa, dum unu segon(o), no mos, ed tuti naturi revenis. Dezplene.
Bob: Chu li estis plene antaui ?
Tom: No plene. Komprenabli,li no estis plene. Ma estis somo in li, ed pos huen li estis dum segona super la tasa de Gerda, estis plu nono in li.
Linda: Certi estas somu mistere substanca.
Tom: Somu droga.
Bob: Hi vi puvas savare, ke no estis tuti simpli peca da zukero?
Linda: Ili no agus esi kashi, if estus onli zukero.
Tom: Ceteri, chi esuer no estas pece zukero. Estas onli pudre zukero, in zukerojoz.
Bob: Abli ili havis zukerpeca in la posho ed…
Tom: Chu vi ofti promenas kun zukerpecaz in vie posho ?
Bob: Vi pravas. Esu ideo estas absurde. Iet…
Linda: Miru ! Ien eli enstaras, ed eniras for.
Bob: Eli semblas tuti normale. Versembli vi imajinis somom drame, dum temas pri tuti simple, tuti nature okazajo.
Tom: Chu vi audis? Ho estis eso?
Bob: Ies, mi audis. Mi audis somom.
Linda: Ankau mi audis strane bruom, kuazau somu falus in la koridoro.
Bob: Kuazau eli falus.
Tom: Mi havis la same pensom hi vi. Ankau mi pensis esom. Ankau mi pensis: ien Gerda falas in la koridoro.
Linda: Chu nu iru vidare ?
Tom: Komprenabli. Nu iru tuoi.
Bob: Mi iru kun Tom, ma vi restu ci esuer, Linda. Observu esu jovilo(m), kun hu Gerda parlis, ed hu abli metis droga(m) in elie kafeo(m).
Linda: Chu vu ambau foriras ed mi restu tuti sole ? Mi soma timas.
Bob: Nu no havas la taim(om) diskutare. Nu devas irare vidare tuoi. Restu trankuili ci esuer. Vi nonom riskas. Venu, Tom, nu no perdu taim(om).
Tom: Ien eli estas. Nu pravis. Eli apen havis la taimo(m) alvenarei til la anglo, ja eli falis. Vidabli, eli estas nokoncie. Eli perdis la koncio(m) ed falis.
Bob: Chu eli ankorau vivas ?
Tom: Ies. No timu. Eli perdis la koncio(m), ma eli no perdis la vivo(m). La koro batas. Li batas dezforti, ma alsi batas. Eli so vivas. Abli eli apen vivas, ma eli vivas.
Bob: Ho(m) nu faru ?
Tom: Semblas, ke eli dormas.
Tom: Nu devas informare la autoritatomz. Tuoi. Mi iros. Lu abli decidos vokare doktor(om), kuracist(om), ed almenau tuoi sendos nursa(m). Certi estas nursa in ci esu universitato, chu no ?
Bob: Versembli, ma mi no savas certi. Mi estasci esuer apen unu semana(m).
Tom: Buenu, mi tuoi iros informare lum. Restu ci esuer kun eli. Ma nu unui metu elim mos boni, ke eli kushu komforti, kun la futoz mos alte zan la kapo.
Bob: Chu veri? Chu veri vi vulas, ke eli kushu kun la futoz mos alte zan la kapo ? Eso no estas komforte.
Tom: Iet, huen somu perdis la koncio(m), eso estas la justa pozicio, if mi boni memoras, hom oni tichis al mi.
In la universitate selfserve ristoranto, Linda sidas ed pensas. El pensas no tre trankuili. Fakti, elie pensoz ijas mos ed mosi deztrankuile.
Eli observas la jove ilo(m), hu metis somo(m) in la kafeo(m) de Gerda.
El mos ed mos deztrankuilijas.
Tom ed Bob estas for ja longi. Lu no revenas. Chu so veri okazis somo al Gerda ? Ma ho okazis ? Chu somo grave?
Linda observas la jovilo(m) edj pensas:
« Hom mi faros, if ili enstaros ed foriros?
« Chu mi sekuos ilim ? Chu mi sekuu ilim ?
« Hom mi faru, if ili iros eksterim ? Chu mi sekuu ilim eksterim ? Chu mi sekuu ilim eksteri ? Mi no savas, hom mi faru. Mi no savas, hom mi faros. Mi no savas, chu mi sekuos ilim od no.
« Ed if ili foriros in auto? Chu ankau mi sekuu ilim auti?
« Ja estas vespero. Baldau venos nokto. Ies. Baldau noktijos. Chu mi sekuu ilim nokti ?
« Ed iven if ili no iros eksterim de la universitato, iven if ili restos ci esuer, chu mi sekuu ilim ?
« If ili ofiros tra esu ci doro, ili iros in la koridoro(m) al somu rum(o). Chu mi sekuu ilim in la koridoro(m) ? Chu mi sekuu ilim in la koridoro ? Chu mi sekuu ilim in la rum(om), in hum ili eniros ? No. Noabli. Mi atendos in la koridoro. Ma if nono okazos ? If ili restos longi plu in la rum(o) ?
« Ed if ili ofiros tru esu doro, ili iros eksterim, versembli al la urbo. Chu mi sekuu ilim al la urbo ? Chu mi sekuu ilim in la urbom ? Chu mi sekuu ilim in la urbo ?
« If ili iros futi, abli ili vidos mi(m), versembli ili vidos mim. Ili suspektos, ke mi ilim sekuas. Ili turnos sim al mi. Mi entimos. Mi palijos. Od mie vizatjo ijos roje hil tomata. Ies, mi konesas mim. Mi palijos ed tuoi posi rojijos. Toteokazi, mi deztrankuilijos. Ja nau mi deztrankuilijas.
« If ili iros per buso, ili iven mos certi vidos, ke mi sekuas ilim,koz nu devos kuni atendare che la stopejo. »
Linda no sucesas decidare, hom eli faru.
Eli timas. Elie koro batas spidi. Eli vulus, ke Tom ed Bob estu kun eli, ke lu helpu elim, ke lu helpu elim decidare. Eli estas tuti sole. Eli sentas, ke elie koro spidijas, ma eli no savas, hom farare.
Ed ien, antau zan eli puvis decidare, antau zan eli sucesis retrankuilijare, ien la jove ilo enstaras. Ili miras al la koridore dore. Chu esuerm ili iros ? Ili miras al la doro, tru hu oni ofiras al la urbo. Chu esuerm ? Ies, esuerm ili iras.
Ed Linda automati enstaras ed enpashas al la same doro. No eli decidis. Semblas, ke elie korpo decidis self. Semblas, ke elie leg(o)z agas self. Buenu, toteokazi, ien Linda sekuas ilim. Al hu mistere destino ?
« Eli kushas mezi de la koridoro ! Venu, venu tuoi. Certi la afero urjas, » diras Tom.
Il miras la nursa(m): el estas dike, grase elo kun blue okuloz, roje kabeloz, ed tre ronde vizatjo. Ja kelke minuto(mz) li probas dirare, ho okazis, ma semblas, ke esu nursa no spidi komprenas. La uordo « urje » semblas no ekzistare in elie uordairo.
« Kushas, chu ? Mezi de la koridoro, chu veri ? » eli diras.
Vidabli, la nursa apen puvas kredare.
« Huai, diabli, eli kushus mezi de la koridoro ? » eli askas.
« Mi pidas, venu urji. Mi no savas, huai eli kushas esuer. Mi onli diras, hom mi vidis. Nu trobis elim esuer. Abli eli estis dezsane. Mi no savas. Eli svenis, eli perdis la koncio(m). Nau certi oni devas urji okupijare pri eli. »
« Strane afero! »
« Buenu, mi no estas fakulo. Vi ies. Okupijare pri dezsane homoz estas vie fako, chu no ? Venu tuoi. Urjas ! »
« Buenu, buenu, buenu, buenu, Huai, diabli, eli svenis in la koridoro ? Strane ideo! Oni nonuen svenas esuer. »
« Chu veri ? Huer so oni svenas in ci esu universitato ? Pardonu mim, ma mi no konesas la tradicio(m)z. Mi estas novulo. Apen unu semaino(m) mi estas ci esuer. »
« Jove ilo, in ci esu universitato, oni svenas in la klasrumoz, oni svenas in la restoracio, oni svenas in la dormrumoz, oni svenas in la banhorumoz, abli iven oni puvus svenare in somu administre oficejo. Ma pri sveno koridore mi nonuen audis. Strane epoko ! Strane generacio ! Oni faras somom ever nueepoki. »
« Vi parlas, parlas, parladas, ed dumi esu kompatinde kida kushas in koridoro, ed nonu zorgas pri eli ! »
« Buenu, buenu, no deztrankiiliju, jove ilo, no havu zorgo(mz). Nu tuj spidos esuerm, ed mi tuoi prizorgos elim. »
Ed lu kuni spidas al la loko, huer Tom lasis sie amigo(m) kun Gerda.
Ma ien subiti Tom stopas.
« Ho okazas ? Huai vi enstopis ? » askas la nursa.
« Eli estis ci esuer, ed no plu estas, ma… »
« Ma estas somu alie, ed ili estas sinkonscie, semblas al mi. Chu vi konesas ilim? »
« Ies, estas mie amigo Bob. Ho okazis al ili ? »
La nursa iras al Bob, hu falsidas che la koridore muro. Eli tokas ilie kapo(m).
« Batite! Oni batis la kapom al ili ! »
« Diabli ! Bob, Bob ! Respondu ! Chu vi audas mim? Diru, mi pidas ! Ho okazis ?
Ma Bob no respondas, ed Tom ijas mos ed mos deztrankuile.
Fakti, Tom no estas eme fidare la nursa. Huai ? Chu vi savas, kare amigo, vi hu sekuas ci esu(m) aventuro(m) ende la unue uordo ? Chu vi savas, huai Tom no emas fidare la nursa ?
No. Certi vi no savas. Ankau mi no savas. Ma fakto restas fakto, iven if nu no komprenas lim. Ed la fakto estas, ke Tom no emas elim kredare.
Tom estas ageme kido, iven soma aventureme, ed abli esu tro parleme nursa no semblas al ili kredinde. Abli ili opinias, ke es nursa tro emas parlare, ed so no estas fidinde.Od chu temas pri somo alie ?
Tom egi amas sie amigo(m) Bob. Ili amegas ilim. Ili ilim lovas, fakti. Bob ed ili amigijis antau longi in la urbego, huer lu vivis esutaimi – lu dumtaimi iven iradis al la same lernejo – ma posi Tom devis irare al dezsame urbo, ed lu no plu vidis sim reciproki. Huen, antau kelk tag(oz), lu retrobis unu la alie(m) in la same universitato, ambau egi dankis la destino(m).
Lu treegi amas la esuere bonege vivo’m). Lu amegas lim. Ambau estas ageme, laboreme kid(o)z, kun speciale amo al la soma timeme studentaz. Abli koz timeme jovula estas les timinde zan elo nonuen eme timare, zan sin-tim-ula. Chu vi komprenas?
Ma nau Tom dezamas la aventuro(m). Ili sim askas, huai ili sentas esu nursa(m) nofidinde. Ili preferus silenteme, grav-aspekte senhora(m). Esu ci no aspektas tre zorgemi, ed ili no trobas elim atenteme pri ilie askoz. Verdiri, ili opinias elim eme gashare sie laboro(m). Ili timas, ke eli ofti agas gashi. Gasheme homoz ekzistas in la mondo. Huai esu tro parleme nursa no estus unu of lu ? Chu ili mizpashis, huen ili turnis sim al eli? Ma al hu alie ili puvus sim turnare ? Eli estis la sole nursa, hu trobijis in la universitato. Od chu ili mizpensas?
Ed nau ili sentas sim eme zorgare pri Linda. Chu esu belege kida no trobijas in peril(o)? Ili lovas elim, ili iven lovegas elim, mos ed mos, ed la ideo, ke perile homoz puvus farare somo(m) al eli, apen estas truvivable. La vivo no estas facile, ed semblas nau, ke la tute afero ijas mos ed mos dezaminde.
Linda enhavis idea(m). Eli aliris la jove blonde ilo(m), dum ili klosijis al sie auto, ed alparlis ilim:
« Senhoro, chu vi bonvolus helpare al mi ? »
Ili turnis sim al eli kun vizatjo sembli no tre kontente, ed elim rigardis dum longe sinuorde minuto.
« Hi mi povus vim helpare ? » Ili fini askis, ed ili tuoi aldonis: « Bonvolu pardonare mim, if mi respondas noi, ma al mi taim(o) veri mankas. Mi devas urji draivare al la urbo. »
« Justi esi vi puvas mim helpare. Mie auto paneas. somo estas gashite in li. Mi no sucesas lim irigare… »
« Pardonu mim, ma mi no sucesus rebonigare la afero(m), iven kun most grande bonvulo. Pri mekaniko mi savas nono(m). Mi totuen marvelas vidare, ke draiveroz intuti funcias. Huen mi vidas motoro(m), totuen marveligas mim, ke ese sembli sinorde aranjo de pecoz ed objektoz igas autom irare. Mi… »
« Mi no pidas vim ripararei mie draiver(m), vi mim mizkomprenis. Mi askas onli, chu vi bonvulus aceptare mim in vie auto til la urbo. »
La ideo de Linda estis iene: sekuarei ilim estus perili, ma if ili draivos auti, mi pidos ilim aceptare, ke mi draivu kun ili, ed dum la draivado mi igos ilim parlare. Mi diskreti faros sembli banale ask(om)z, ed parligos ilim. Esi mi savos hi abli most multi pri ili.
« Buenu, boni, » ili fini okas. « Okiti, venu. » Ed ili dezklozas la pordo(m) de la auto por eli.
« Dank(om), vi veri estas tre afable. Eso egi helpas mim. Mi most sinceri dankas. »
« No dankindi, » ili respondas, soma seki. Ed ili enirigas dia motor(om).
« Mi no amas la ideo(m), ke mi devos venigare riparisto(m), mekanikisto(m), » eli diras. « Mi tuti no amas auto(m)z, fakti. Mi havas draivero(m), koz estas tre oportuni, ma mi no amas auto(m)z. »
La alte jovilo onli silentas.
« No estas facili igare lim dirare somo(m), » pensas Linda, soma zorgi, sim demandanti, chu estis satji inmiksare sim in esu aventuro(m). Eli forti deziras ilim parligare, ma samtaimi timas dezkontentigare ilim. Nonuen estas facili trobare pleni kontentige maniero(m) agiare.
« Chu nozas vim, if mi parlas ? » eli askas, « vi abli estas silenteme. »
« Mi havas zorg(m)z, » ili respondas.
« Mi no vulas nozare vim. Estas ja esi bonkori, ke vi mim draivigas. Mi veri sentas grandege dankemo(m) al vi. »
« No dankindi, » ili ripetas, ed silentas plu, pripenseme.
Bob duoni dezklozas la okulomz, lum reklozas, lum dezklozetas denuovi, lum reklozas, jemas, ed finfini dezklozas lum tuti larji.
« Donu al mi somo(m) por drinkare, » ili diras.
« Drinkare ? Ho(m) vi deziras drinkare ? » askas Tom.
« Somo(m) ever. Brando(m). Donu al mi glaso(m) da brando. »
« Hi vi sentas vim ? » diras soltera Marta, la nursa.
« La kapo doloras, » Bob respondas jemi. « Mi pidas vim, bonvulu donare al mi somo(m) por drinkare. »
« Chu vi bonvulas irare, » Tom pidas la nursa, « ed alportare al ili glaso(m) da brando ? »
La nursa soma hezitas, ma fini kapiesas.
« Chu mi ankau voku la polico(m) ? » eli diras. « Ili ia ricevis bato(m), bato(m) sufichi forte, por ke ili iju sinkonscie. Lau mie opinio, eso pravigas, ke oni venigu la polico(m) Chu vi no okas? »
« Ankau aiga(m), » diras Bob, antau zan Tom trobas la taimo(m) respondare al Marta. « Mi tre suafas. Mi drinkos brando(m) pleziri, ma unui mi drinku aiga(m). Bonvulu alportare al mi tre grande glaso(m) da aiga ed soma grande glaso(m) da brando. »
« Ies. Estus satje vokare la polico(m), » Tom respondas al la nursa.
« If vi no alportos al mi somo(m) por drinkare, mi iros self, » diras Bob. « Mi tre suafas. Vi no puvas imajinare, ha suafe mi mim sentas. Mi tuoi iros drinkare aida(m). Ed posi mi iros komprare brando(m). Chu oni puvas ricevare brando(m) in diselfserve restoracio ? »
« No, tuti no, » Marta respondas, « ma mi havas brando(m) in mie rumo. Mi alportos lim al vi. Od venu self, if vi puvas. Chu vi puvas starijare? »
« Mi puvas, » diras Bob, tre dezspidi starijanti kun la help(o) de Tom ed de la nursa, « apezar dolori. »
Lu iras al elie rumo.
« Drinku esa da aiga, ha vi deziras, » eli diras. « Ed posi mi donos brando(m) al vi. Ensidu sur esu seiento(m), li estas tre komforte, vi vidos. »
Bob sidijas sur la seiento(m), soma jemas, ed ricevas grande glaso(m) da aiga kun vidabli grandege pleziro. « Doloras al mi la kapo, » ili diras.
« Diru, » pidas Tom, « ho okazis. Chu finfini vi klarigos al nu? Nu estas egi savvule. »
Bob pripensas somaeti, drinkas soma da aiga, metas la mano(m) al la kapo kun dolore esprimo survizatji, ed fini respondas:
« Mi no puvus klarigare. Nono estas klare. Mi estis esuer apud Gerda. Mi audis nono(m), mi audis nonu bruo(m). Ed subiti toto eksplodis in mie kapo ed mi mortis. »
La voio semblas longe, huen oni silentas la tute taim(om). Linda estas parleme; kromi, eli deziras ricevare informo(m)z pri sie strane kunulo; eli so tuti no amas esu longe silentado(m). Huai no probare denuovi ? Eli decidas, ke eli rekomencos parlarei. If ili no amos, buenu, ili esprimos sie dezamo(m), ed lu plu draivos sinuordi, ed la voio plu semblos longege.
« Vi diris…, » Eli komencas, no savanti, Hi eli finos, ma felichi ideo tuoi venas: « Vi diris, ke vi havas zorgo(m)z. Buenu, ofti oni sentas sim mos boni, huen oni esprimas sie zorgo(m)z al somu. »
« Vi estas savvuleme, Chu no? Buenu, mi no vulas estare dezafable kun esi bele kida, hi vi. Pardonu, if mi no mostras mim mos amigijeme. Ma mie zorgo(m)z mi no puvas klarigare. »
« Chu vi estas certe ? Oni ofti imajinas, ke afero estas noable, koz oni no savas, hi komencare, ma…s »
« No. Ha koncernas mim, no estas esi. Mi no puvas rakontare pri mie zorgoz, koz lu koncernas persono(m)z, pri hu mi no raitas parlarei. Oni devas estare diskrete, chu no? Chu vi amus, ke vie amigoz rakontu tot(m) pri vi al nokonesato? »
« Komprenabli no. Mi boni komprenas vim. Fakti, mi no estas speciali savvule. Mi komencis dirare eso(m) onli, koz mi trobis dia silento(m) peze ed la voio(m) mos ed mos longe. Ma mi tuti no vulus dezdiskretare. »
« Estas fakto, ke oni kustumi interparlas, huen oni draivas kuni. Mi versembli no estis tre korteze, lasanti esu silento(m) durare ed durare mos ed mos pezi por vi. Mi iven no rimarkis, ke silento estijas ed duras. Mi estis absorbite de mie pensoz, de mie zorgoz, ed ankau de la voio. Oni devas atentare la voio(m), huen oni draivigas, chu no? Strani, kuak vi estas tre bele ed sidas tuoi apud mi, most klosi al mi, mi iet forgesis pri vi. Onli ekzistis por mi la voio in mie okuloz, ed la zorgoz in mie kapo. »
« Che mi okazis la dezo. Mi duri pensis pri vi. Mi rimarkis, ke vi no aspektas tre joii. Vi semblis dezfeliche. Mi mim askis, chu mi puvus helpare. Vi ia tre afabli konsentis mim draivigare. Mi sentas mim danke. Mi vulus redonare al vi simile servo(m). Mi opiniis, ke if mi helpas vim uortigare vie dezjoio(m), eso abli sinpezigos vim, ed mi estos kontente agare helpi. Abli estas stulti, ma mi totuen deziras felichigare la homo(m)z. »
« Veri, vi estas tre bonkore. Mi egi regretas, ke mi no puvas iesare al vie propozo. Ma, Hi mi ja diris, mie zorgoz koncernas afero(m)z, pri hu mi no raitas rakontare. Buenu, ien nu alvenas. Huer vi deziras, ke mi lasu vim? »
« Huerm precizi vi iras? Huer vi stopos? Huer vi lasos la auto(m)? Vi puvus lasare mim esuer. Estos most facili por vi. »
« Totuen savvule, chu no? Vi amus savare, huerm mi iras, » ili diras ridanti, dum Linda sentas sim rojijare, koz simile rimarko(m) eli tuti no atendis. Dum momento, eli no savas, hi respondare. Eli sentas sim stulte.
« Tuti no, » eli fini diras, dezveri. « Huerm vi iras, eso tuti no interesas mim. Mi propozis eso(m) onli, koz eso semblis most facile. Ma if nozas vim, ke mi savos, vi puvas lasare mim somuer ever in la centro. Ekzempli che la Internacie Hotelo, od che la Grande Teatro. Toteokazi, mi treegi dankas vim ed mi facili trobos mie voio(m). Ien. Esuer ci estas perfekti. Kore dank(om), ed til revido, kare senhoro. »
« Til revido, kare espia ! »
La auto fordraivas, ed Linda no puvas forturnare la okulo(m)z de li. Kare espia, veri ! Hom ili vulis dirare? Chu ili suspektus? Nue kompatinde Linda no savas, hom pensare.
« Huer diabli mi trobijas? » diris al si Gerda, huen eli vekijis. Eli kushis sur lito – sur dezkomforte, tro dezlarje lito – in rumo nokonesate, in domo nokonesate.
Mankis al eli forto, ed elie tute korpo soma doloris; eli estis lace, kuazau eli estus laborinte multe horo(mz) simsekui in la kampoz, kuazau eli estus movinte peze roko(m)z ed stono(m)z dum multe ed multe tag(omz), sin iven horo da dormo, kuazau eli estus marshinte dum multe ed multe semaino(z) sur dezfacile monte voieto. Unuuordi, eli estis lacege, ed semblis al eli, ke totu muskloz de elie korpo plendas pri troe laboro, nohomi peze, nohomi dezfacile, nohomi lacige.
Ed ankau eli savis, ke eli faris nonu korpe laboro(m); eli sentis sim dezjoie; elie okuloz dezsekijis; eli ploris.
No estis multi da lumo in la rumo. Kuak eli sentis sim esi lace, esi sinforte, savvulo pri la situacio ankau superis elie deziron plu kushare. Eli sekigis sie okulo(m)z ed oflitijis. Eli iris al la ete finestra, esperanti dezklosare la dike finestrakovrero(m)z, hu dezhelpis la inveno(m) de lumo. Eli ankau esperis, ke eli vidos la suno(m). Kromi, estis tre kaldi in la rumo, ed estus satje dezklozare la finestra(m) por inlasare soma da pura lufto. Ma eli no sucesis. Somo dezhelpis, ke esu deznuove finestra moviju.
Eli iris al la pordo; li estis shlosite, ed shlosero nonuer vidablis.
La rumo estis dezbele, no tre pure. Apud la muro staris taula ed seiento. Eli sidijis sur la seiento(m), metis la brako(m)z sur la taula(m), la kapo(m) in zi mano(m)z, ed ploris. « Inshlosite mi estas, » eli pensis. « Oni inshlosis mim! »
Antaui eli no multi pensis pri la pleziro estare libre. Librare estis somo perfekti nature: eli iris, huerm eli deziris, sin somu ever dezhelpo, ed esu libreco semblis raito evidente. Ed nau oni dezlibrigis elim pos shlosite pordo. Eli, hu esa amis joiare, ridare, kantare, hu esa amis ludare ed promenare sub la suno, nau no plu trobis in si la humuro(m), hu esa ofti helpis elim in la dezfacile horoz de la vivo. Eli no puvis vidare la ekstere suno(m), ed sami in elie koro no plu lumis la kustume suno de joio.
Ed ien subiti eli reagis: eli iris al la pordo ed lim batis kun most grande forto; el faris timige bruo(m), ma nono okazis. Eli vokis mos ed mos laudi, kridis, kridegis, samtaimi futbatanti la pordo(m), ma venis nonu respondo, nonu reago. Sinespere, eli revenis al la lito ed rekushijis, mos lace zan somuen ever. Dum multe horo(z) eli restis esi, kushi, ed fini, tro lace, eli endormis.
Vekis elim infane vocho; li venis of somu alie rumo, in la same domo, tuti certi; li diris: « Nonuen diru ni al vie patro ni al vie patra, ke nu venis in la forlasite domo(m). Estas dezpermesiti ludare ci esuer. If lu savus… » Alie vocheto respondis: « Mi nonuen diros. Ni al mie patro, ni al mie patra. No havu zorgo(m)z. Nonuen oni savs, ke nu venis ludare ci esuer. »
Gerda diris: « Infanoz, chu vi audas mim? » Elie koro batis esperi.
« Somu parlis, » sonis unu of la infanvochoz, ma audabli la kido no parlis al Gerda, onli al sie kunulo. « Chu vi audis? »
« Estis kuazau vocho de elo, » diris la alie.
« Infanoz, venu, helpu mim, mi estas dezlibere, oni shlosis la pordo(m), mi estas inshlosite, venu, mi pidas, mi pidegas, librigu mim, » Gerda plu pidegis. Ma la reago de la infanoz estis most sinkurajige.
« Venu! » kridis unu. « Estas gost(o)! »
« Vi pravas, » la due respondis, « oni totuen rakontis pri gosto in ci esu forlasite domo. Gosta, oni diris, ed la vocho estis ele. Nu spidi forkuru! »
« Mi timas, » ankorau diris la unue, dum la bruoz klarigis al Gerda, ke la du dido(z) forkuras ed lasas elim sole, sole, sole…
« Bone matino(m) / Bonmatin, hoh most bele, chu vi boni dormis? »
« Bonmatin, Tom. Mi no dormis tre multi. ed vi, chu vi dormis kontentigi? »
« Perfekti, kare, perfekti. Ma diru so al vie most fidinde amiga, huai vi no sufichi dormis. »
« Chu no estas klari al vi? Mi tro pensis. Mi pensadis dum la tute nokto pri toto, ho okazis hier. »
« Estas fakto, ke mi no revidis vim hier, pos huen mi ofiris kun Bob por okupijare pri Gerda. Nu lasis vim in la selfserve restoracio kun la tasko observare la blondulo(m). Huen mi revenis, vi estis for. Huerm vi iris? Chu vi faros al mi precize raporto(m)? »
« Kun pleziro, ma ankau vi raportos al mi posi, chu no? Buenu, mi draivis al la urbocentro kun esu jovulo. Mi rakontis al ili, ke somogashe okazis al mie auto, ed mi pidis ilim draivigare mim. Ili hezitis, ma fini decidis iesi. Mi deziris ilim parligare, por ensavare pri ili hi abli most multi, ma mi no sucesis. Nu diris unu al la alie onli tre banale afero(m)z. »
« Chu vi almenau savas, huerm ili iris in la urbo, lau hu stritoz, al hu domo? »
« Atendu. Mi rakontos toto(m). Por ke mie pido semblu nature, mi pidis ilim lasare mim in la centro. Ili lasis mim che la detre flanko de la Grande Teatro, ed ili draivis plu. Mi no savis, hom farare. Mi promenis in la urbo, pensanti, ke mie ideo no estis hi bone: mi ensavis nonom pri ili, ed trobijis sin auto in la mezo de la urbo. Fakti, mi sentis mim soma stulte. Mi promenis de strito al strito, probanti ofpensare plano(m), ed ien subiti mi vidas ili(m) ofirare of la postoficejo. Mi estis nokredabli bonchance. Imajinu ! If mi estus trobijinte naz-al-nazi kun ili justi huen ili ofiris of la post-oficejo…! Ma mi vidis ilim sufichi frui por mim kashare. »
« Felichi, ke vi vidis ilim sufichi frui ! »
« Hi mi diris: mi estis bonchance, mi vidis ilim justetaimi. Buenu, ili iris futi, ed mi decidis sekuare ilim. Chu vi konesas esu grande magazeno(m), hu vendas diskuar dezsame speco(m)z de pano ed totespece chokolato(m) ed alie dolchajo(m)z? Sur la dezdetre flanko de la strito, hu iras al la chife Sportocentro. Estas grande vendejo de muebloz apudi. Buenu, no gravas, chu vi konesas od no. Ili iniris esu panejo(m), od esu dolchajvendejo(m), od esu… buenu… esu pan- ed dolchajvendejo(m), ed ofiris pos minuto portanti papere sako(m), hu aspektis plenplene. Semblis, ke ili kompris la tute magazeno(m). Mi devas dirare, ke lu vendas tre bone ajo(m)z in esu ejo. Mi, hu esa amas chokolato(m) ed dolchajo(m)z, ofti irus esuerm ed komprus multo(m), ife mi no timus dikijare. Buenu… e… hom mi rakontis? »
« Vi raportis pri vie espie sekuado, ma vi devoiijis de la chife voio de vie raporto al flanke konsideroz pri pano edj chokolato. Fakti, chu vi deziras soma mos da pano? Hom vi drinkas ci-matini ? Teo(m), mi vidas. Chu vi amus, ke mi replenigu vie tasa(m)? »
« Ies, danko(m). Mi drinkos plezire mose tasa(m) da teo. Dank’, Tom, kare. Buenu, so… »
« Huer mi estis in mie raporto? Hah ies! Mi memoras. Ili ofiris of esu vendejo kun papere sako sembli plene ie dolchajoz. »
« Abli estis chifi pano. »
« Pravi, abli pano. Toteokazui, ien mi envidis ilie auto(m), hu staris flanki de la strito. Mi pensis: nau ili fordraivos auti, ed mi no plu puvos sekuare ilim. Ma no. Ili onli iris portare esu sako(m) al la auto, lim metis in lim, reshlosis la autopordo(m), ed plu futiris. Onli huen mi havis la ideon notare la numero(m) de ilie aute numerplato. Mi so ensekuis ilim plu. Ili pashis sur la drete flanko de la strito, kaj mi sekuis soma dezklosi sur la dezdrete flanko. »
« Ch ili rimarkis, ke vi ilim sekuas? »
« Certi no. Subiti, ili iniris restoracio(m). Mi hezitis: chu ankau mi iniru? Od chu mi tro riskos, ke ili vidos ed rekonesos mim? Unuflanki, mi deziris espiare ilim. Aliflanki, la risko, ke ili rekonesos mim, estis reale, ed mim jenis. Dum mi staris esuer hezitanti, iniris la restoracio(m) grupo da soldato(z), abli okt od nov, jove iloz, hu militservis, vidabli. Dum lu iniris ed la pordo estis dezklozite, mi vidis, ke la restoracio estas grande ed plene ie homoz. Mi sekuis la okt od nov soldato(mz) ed trobis sidloko(m) no tre vidable de la loko, huer mie blondulo jus ensidis. »
« Ili so estas vie blondulo, chu? »
« No parlu dezsatje. Vi perfekti savas, hom mi vulas dirare. Estis turke od pseudoturke restoracio, kun strane muziko ed strane vestajoz. La kamareoz estis vestite per h.n. (= hi nomatez) nacie vestoz multkolore. Mi menjis bonege supo(m), ma posi somom, pri ho mi ankorau nau mim askas, chu estis pecoz of dogo od kato. Certi no estis kokidajo, ma krom eso mi havas nonu certeco(m). Ankau la salado estis tre bone, ma la pastiso estis treegi dolche, tro dolche por mi, ed sami la turke kafeo; li estis nokredabli plene ie zukero, ed mi menjis esom da kafepudro, hom mi drinkis da kafeo. »
« Mi marvelas pri la grave loko, hu konsideroz pri menjo ed drinko okupas in vie espiraporto. Mi atendis aventuro(m)z, ma venas chifi menuoz. »
« No ridu pri mi, od mi no durigos la rakonto(m). Okazis somo. Du of la soldatoz estis furioze, koz la kamarero no vulis portare al lu biero(m). Lu faris bruego(m), kridegis, kridachis, la aliez probis lum silentigare, ed finfini speco de milito komencijis inter lu. Lu enbatis unu la alie kun rimarkinde forto. Subiti, ien unu dish(o) flugis tra la lufto, posi du, tri, kvar, chincu alie dish(oz), unu tasa iven flugis til la plafono… »
« He joio! He pleziro! He perfekte amigo(m)z vi trobis! »
« Chifi, he bruo! Semblis, ke lu rompas mil glaso(m)z samtaimi, dum cent iloz kuni kridachas, ed dis muzikisto(z) probas kuni superare la bruo(m) de la dishe milito. »
« Tre bele atmosfero, chu no? Mi gratulas vim. Estis kuratji restare esuer. »
« Ies. He vivo! Ceteri, mi estas kuratje, chu vi nonuen rimarkis? »
« Mi no konesas vim sufichi, ma vie kuratjo no marveligas mim. Bele, kuratje, riskeme, aventureme, bonkore: vi estas la perfekte elo. Ma pri vie perfekteco nu havos alie okazo(m)z parlare. Ho okazis pos la dishe, glase ed turkekafee milito? »
« Mi rimarkis tre regretinde afero(m), nomi, ke la blondulo no plu trobijas in la restoracio. Ili certi foriris, dum mi esa interesijis pri la intersoldate milito. Mi veri regretas mie manko(m) de observemo. Ma hom farare? regretare no helpas. Mi gashis mie tasko(m). Mi probos no gashare lim alie foio(m). »
« Buenu, pravi, estas tre regretinde afero. Iven if onli koz li mostras, ke vi iet no estas pleni perfekte. Ma mi almenau joias pri unu afero: vi fakti no esa interesijis pri vie blondulo. So abli vi pravas, abli ili no estas vie blondilo, abli vi iet preferas vie kare brunkabele amigo(m) Tom. »
« Abli, abli. Ma chu vi veri savas, huai mi forturnis mie okulo(m)z de esu blondulo, kuak mi antaui decidis most multi informilare pri ili? »
« Buenu, versembli koz… »
« Koz unu of esu jove soldatoz estis esi bele ilo! »
« Ma huai, huai, huai ? » diris la policano preskau kridi al sie espoza, hu estis ilie most helpeme kunlaboranto. « Diru al mi huai, ed mi solvos la problemo(m). Oni no kaptas homo(m) por la simple pleziro truvivare aventuro(m)! Eli no estas rike. No kun la espero ricevare mono(m) lu elim kaptis. Eli totuen vivis most trankvile, honeste vivo(m). So, no koz eli inmiksis sim in somu krime agado(m) lu elim kaptis. Pro ho so? Por ho? »
« Eli tichas, vi diris al mi. hom so eli tichas? ho estas elie fako? »
« Eli tichas histoira(m), ma eli estas specialista pri la sekrete lingoz de la dis-sete ed dis-okte iarcentoz. »
« Pro eso versembli eli dezaperis, ma nu no trobos la motivo(m) uzanti onli nue imatjino(m). Nu preferi uzu la fakto(m)z. Nu probu kunmetare lum, rekunmetare la simsekuo(m) de la okazajoz. Hi la afero komencijis? »
« Nu no savas multo(m). Mi raportu ieni. Du gestudentoz — Tom ed Linda — rimarkis, ke alte blondilo metas somo(m) in la tasa(m) de Gerda. Lu rimarkis pro ilie kashe, robe maniero agare. Soma posi, Gerda ofiras of la selfserve restoracio tru la pordo koridore. Tuoi posi audijas bruo, kuazau somu falus. Bob, hu alijis al Tom ed Linda intertaimi, ofiras kuni kun Tom. Lu trobas Gerda(m) in la koridoro: eli kushas sinkoncie. Tom foriras serchi al helpo, dum Bob guardas la jove profesora(m). Huen Tom revenas kun la nursa, Gerda dezaperis, ma ci-foii Bob estas sinkoncie, batite al-kape. Intertaimi la blondilo ofiris tru la alie pordo de la selfserve restoracio, ed sekuis Linda. Eli sucesas kundraivare in ilie auto, ma no sucesas igare ili(m) dirare somo(m) helpe. Iet eli notas la numero(m), marko(m) ed tipo(m) de la auto… »
« Chu la auto estis ilie? Chu no estis robite draivero? »
« No. Versembli ili no suspektis, ke somu suspektos somo(m). Huen eli pidis, ke ili draivigu elim, eso al ili no agradis, ma ili versembli opiniis, ke estos iven mos suspekti dezaceptare elim. »
« Vi so savas, hu ili estas, chu no? »
« Ies, nu kontrolis. Estas la frato de soltera Marta, unu of la universitate nursaz, esu, hu(m) Tom venigis. »
« Interesi ! Mostj interesi! La gefratoz abli kunlaboras in somu dezhoneste agado. Ho(m) lu respondas al vie askado pri esu strane okazajoz? »
« La nursa onli rediras la samo(m), hi Tom. Ed la blondilo(m) nu ankorau no priaskis. »
« Huai ? »
« Por ke ili no suspektu, ke nu suspektas ilim. Ili estas nue sole chanco retrobare Gerda(m). Regretindi, in la laste tagoz, ili vivas most normale vivo(m), iris al nonu speciale loko, faris nono(m) atentinde. Abli ili ludis sie rolo(m) ed lim finis. La aliez — tioi, hu forkuris kun Gerda, huen Bob, hu guardis elim, estis sinkonciigite — certi estas la gravuloz. Lu devas ekzistare, koz ni la alte blondilo, ni ilie frata Marta puvis forportare Gerda(m). If evidentijos, ke la tasko de la blondilo estis onli faligare some(m) dormige substanco(m) in la drinkajo(m) de Gerda, nu ilim priaskos. Nu til nau esperis, ke ili konduktos num al la dezaperinte belelo. Ma mos ed mos semblas, ke eso no okazos.
« Vie situacio no agradas al vi, chu? Vi dezirus chanjare lim, chu no? Buenu, estas facili chanjare vie situacio(m).
« Vi amus menjare somo(m), chu no? Peco(m) da pano vi deziras, tuti certi. Od chu frukto(m)? Ien, miru, mi havas poma(m) ed oranja(m) por vi. Hil bele lu estas! Plene ie suko, evidenti. If vi estus konsentinte laborare por nu, vi ja estus pleni sate. Ed ien somo alie: pastiso. Chu no bonege, belege, menjinde pastiso? Jus fornite, ankorau kalde. Toku, sentu self, hi agradi kaldete li estas. Vi dezsatas onli pro vie stulteco. If vi estus satje, vi konsentus farare some ete laboro(m), hu(m) mi pidas de vi, ed vi tuoi ricevus la menjajo(m)z. Mi regretas, ke vi estas esi obstine. Estas regretindi, vidare esi bele kida(m) sufrare pro dezsato. Mi sinceri regretas vie obstineco(m). Onli ete « ies », ed toto ci estos vie. »
Ili sembligas sim afable, ma estas somo tre ache in ilie vizatje esprimo. Gerda sentas sim mos ed mos dezforte. Estas kaldi in ci esu rumacho, ho no estas facili ofportable. Kromi, eli dezsatas, ed la vido de esu poma ed de esu oranja estas veri sufrige. Ed iet elie devo estas dirare « no ».
« Chu vi lektis la dokumento(m), chu vi komprenis lim? » ili aldonas, kuazau esperi.
Komprenabli eli lektis: eli estis savvule. Almenau eli bezonis savare, huai oni elim kaptis ed sinigis ie liberteco. Esi eli lektis. Estis dezfacili komprenare, komenci, ma soma pos soma elie memoro pleni revenis, eli rememoris la principoz de esu sekretelingo, ed eli sucesis komprenare toto(m); eli havis nono(m) alie por farare. Dum multe horo(z) eli estis sole kun esu dokumento, hum lu lasis al eli. Ma eli decidis nonuen respondare al lu; eli ia antau longi promesis al Profesoro Kosadi, ke pri eso eli totuen silentos. Nonuen eli chanjos sie decido(m).
« Chu vi lektis la dokumento(m)? » sonas due foio(m) la ache vocho.
Eli plu silentas, ed ili ofiras, furioze. Ili ofiras kun la pano, la poma, la oranja ed la pastiso. Felichi, ke almenau lu lasis al eli aiga(m), kaldache aiga(m), ies ia, apenau drinkable, certi, preskau no sinsuafige, pravi, ma iet aiga. Dezsato(m) ablas mos les ofportare, ma suafo(m) no.
Minutoz pasas. Multe minuto(z). Unu horo, du horo(z), chu tri horo(z)? Chu multe horo(z)? Hi savare? No estas kloko sur la muro, ed lu prenis elie brakkloko(m). La lumo apenau chanjijas in la rumo, pro la nomovable finestro-kovroloz. Chu estas frui, Chu estas dezfrui, eli tuti no puvas savare. Tago, nokto, matino, vespero ci esuer estas same. Sunlumo nonuen invenas.
Ed ien la achilo revenas, kun radio-ed-kaset-aparato. Ili inmetas kaseto(m), ed irigas la aparato(m). Ete, pleite ploreme vocheto audiĝas, ed shiras la koro(m) de Gerda:
« Patra, patreta mie, mi pidegas vim. Faru, hom lu vulas. Lu kaptis mim. Mi no savas, huer mi estas. Estas teruri. Mi timas. Mi esa deziras reirare heimim. Mi pidegas vim, faru esom, hom lu deziras. If no, lu faros dezbono(m) al mi. Lu no diris, hom. Lu no vulas dirare. Ma mi savas, mi sentas, ke estos teruri. Kompatu mim, kare, kare patra. Kompatu vie filha(m). Mi timegas. Spidu, ke most frui lu libertigu mim. Lu no vulas, ke mi parlu mos longi, ma mi havas papero(m) ed plumo(m), ed mi tuoi skribos letero(m) al vi. Mi onli pidegas: obedu lum! »
« Ien la letero, » ili kridachas, ed pos ridacho ili aldonas:
« Buenu, eso versembli sufichos. Mi revenos pos soma da taimo. Mi estas certe, ke vi ijos satje, finfini. Ed ien. Prenu ci eso(m), li helpos vim pensadare. » Ed eso(m) diranti, ili jetas al eli belege poma(m). Gerda sentas sim, kuazau Eva che la serpento.
Pietro: Abli nu forkuris tro spidi. Chu veri gostoz ekzistas? »
Ralf: Chu vi vulas raportare pri la vocho al vie gepatroz? If ies, vi no plu estas mie amigo. If lu savos, ke nu ludis in la dezpermesite domacho, vi…
Pietro: No. Mi tuti no vulas dirare al la gepatroz, ke nu ludis esuer. Eso estas nue sekreto. Mi onli v…
Ralf: Ies. Sekreto kunigas la amigo(m)z. If vi guardos la sekreto(m), vi restos mie amigo. Ma if vi dezkashos lim al granduloz, mi… mi… mi sufrigos vim, mi igos vim plorare esi gravi, ke nonuen plu in vie tute vivo vi forgesos esu tago(m). Kredu mim, in vie tute vivo, eso estos la laste foio, huen vi rompis promeso(m). Ho? Chu eso igas vim ridare?
Pietro: Mi no ridas, mi onli v…
Ralf: Ankau mi no ridas. Mi parlas most seriozi. Oni no ridas pri vere periloz, chu? Ed if vi…
Pietro: Ma mi tuti no vulas dirare somo(m) al la gepatroz. Mi onli…
Ralf: Ed if vi rakontos lim in la lernejo, no estos mos boni por vi. Mi plorigos vim tuti sami. Mi dezpurigos vie vesto(m)s, ed vie patra kridos furiozi huen vi revenos heimim. Mi kushigos vim in aiga ed sidos sur vie kapo. Mi kaptos vim per mie speciale kaptero ed draivigos vim in la montairo(m) ed forlasos vim esuer, ed vi estos tuti sole ed perdite, ed vi ploros. Vi…
Pietro: Vi iven no savas shoforare. Mi no kredas ie vie kaptero. ed ceteri, mi onli…
Ralf: Ies, mi savas shoforare.
Pietro: Vi no raitas shoforare koz vi estas tro jove. Ed vi no havas auto(m).
Ralf: Mi no zorgas pri eso, chu mi raitas od no. If mi farus onli eso(m), ho(m) mi raitas farare, mi farus nono(m). Mi robos somu(m) draivero(m), ies, mi robos draivero(m) de somu tichitso in la lernejo ed draivigos vim sur monto(m) ed lasos vim esuer ed vi ploros. If vi parlos al somu of nue samklasanoz od samlernejanoz, la tute lernejo ensavos pri la elo of la deznuove domacho, ed posi la gepatroz…
Pietro: Vi diris « elo », so vi no kredas, ke estas gosto. Vi so okas, ke…
Ralf: Komprenabli mi no kredas ie gostoz. La elo, hu(m) nu audis, estas elo, hu(m) mi kaptis ed guardas esuer. Mi planas igare elim mie servista: el faros toto(m), ho(m) mi vulos. Ed if vi parlos pri eli… Buenu, mi no vulas parlare pri eso, ho okazos al vi, koz vi tro timus…
Polico!
Paŝoj. Oni paŝas sur la strato. Gerda aŭskultas atente; ŝi antaŭsentas, ke io grava baldaŭ okazos. Bruo de multaj homoj. Ili venas. Ili ŝajnas multaj, laŭ la bruo: ĉu nun oni venos grupe por ŝin suferigi? Ŝlosiloj. Bruo de ŝlosiloj trans la pordo. Iu enmetas ŝlosilon en la seruron. Ŝi scias, ke ne estas ŝia kutima vizitanto. Li ne agas tiel. Li enmetas tre rapide la ŝlosilon, ĝin turnas, eniras. Ne ĉi tiu. Li provas unu fojon. Ne sukcesas. Plia bruo de ŝlosiloj. Alian fojon li provas, sen pli da sukceso. Li provas ree kaj ree per diversaj ŝlosiloj. Aŭdeblas, ke li ne konas la seruron. Kiam li enmetis ŝlosilon, li tenas ĝin laŭ diversaj direktoj, kvazaŭ li ludus per ĝi, verŝajne ĉar li esploras nekonatan seruron.
Kaj jen li fine sukcesas! Li eniras.
« Polico! » li diras, kaj Gerda devas superi fortan emon salti al li por lin kisi. Estas alta viro, maldika, kun nigraj haroj kaj verdaj okuloj, kiu sin tenas tre digne.
Post li venas aliaj homoj, multe pli junaj. Ŝi jam vidis tiujn vizaĝojn. Studentoj ili estas. Ilia sinteno estas tute malsama: senstreĉa.
« Tiuj gejunuloj multe helpis min, » la policano klarigas. « Ni ne estas sufiĉe multaj en la polico por ĉion fari, kaj ilia helpo estis tre bonvena. » Kaj li prezentas ilin: Tom, Bob, Linda. Kiam ŝi aŭdis la paŝojn, Gerda imagis, ke venas sep, ok, eble naŭ homoj, sed almenaŭ ses; fakte, ili estas nur kvar.
« Mia filino…? » ŝi demandas, kaj ŝi apenaŭ povas eligi la du vortojn, tiom ŝi timas la respondon.
« Savita: ŝi nun estas en via hejmo, kun via edzo. Viaj kaptintoj estas amatoroj, kiuj agis fuŝe. La etulino estis ĉe la onklino de tiu f-ino (=fraŭlino) Marta, la universitata flegistino. Ni facile trovis ŝin. Ŝi tre ĝojis revidi la patron, kaj la hejmon, kompreneble. »
« Ho, mi dankas, mi dankegas vin. Via diro ŝanĝas mian tutan vivon. Sed diru: kiel vi alvenis ĉi tien? Kiel vi malkovris, ke ili tenas min enŝlosita en ĉi tiu domaĉo? »
« Du knaboj rakontis pri voĉo en ĉi tiu malnova, forlasita domo. Dank’ al ili… Sed nun rakontu vi. Kion viaj kaptintoj celas? Kio estas ilia celo? Kial vin teni mallibera? »
« Ili volas, ke mi traduku malnovan dokumenton. Mi malkonsentis. Tiam ili opiniis, ke perforte ili sukcesos. Ili preskaŭ sukcesis. Per malsato, unue, kaj poste per la mesaĝo de mia filino. La malsato ne estis facile elportebla, kredu min, sed la mesaĝo sur-kaseda…! Fakte mi terure malsatas nun. Mi petas, ĉu iu el vi bonvolus iri aĉeti manĝaĵon por mi? Io ajn estos bonvena. »
Linda foriras por aĉeti manĝaĵojn.
« Vi rakontos al mi, ĉion, senmanke, » ŝi diras al la du knaboj elirante.
Gerda raportas pri la dokumento; ŝi tenas ĝin enmane kaj tradukas, vorton post vorto; krome, ŝi donas ĉiujn necesajn klarigojn.
La policano kapjesas komprene. Gerda klarigas al li ankoraŭ pli pri la kondiĉoj de sia mallibereco. Kaj jen la policano havas ideon.
« Bob, ĉu vi konsentus kaŝi vin sub la lito, se iu envenus? »
« Kial? »
« Mi havas planon. Mi ŝatus, ke ni ĉiuj foriru, krom vi kaj Gerda, kaj ke ŝi diru al la kaptinto, ke ŝi konsentas klarigi al li, kio estas skribita sur tiu papero, mi volas diri: sur tiu malnova dokumento. Ili tiam agos laŭ la dokumento, kaj ni kaptos ilin tiom pli facile. Sed tamen, ni ne rajtas riski, ke Gerda suferu. Kiu scias? Kiam ŝi ne plu estos necesa por ili, ili povus… Nu, vi komprenas. Vi restos ĉi tie, kaj kiam vi aŭdos paŝojn proksimiĝi, vi kaŝos vin sub la lito, kaj bone atentos ĉion, kio okazas. Gerda diris, ke ĉiam venas nur unu persono, unu viro, maldika ulo, ne tre forta. Fortulo kiel vi tuj superos lin, se necese. »
Bob konsentas, kvankam, se diri la veron, kun iom duba esprimo.
La sekreta societo
Gerda sentas sin pli bone. Ŝi ĵus finis manĝi. Foriris Linda, Tom kaj la policano. Ŝi parolas kun Bob, tre mallaŭte. Ili ja devas atenti, ĉu iu proksimiĝas aŭ ne. Feliĉe, eĉ sen speciale aŭskulti, ŝi ĉiam bone aŭdis, sufiĉe frue, kiam la aĉulo venas. Bob plaĉas al ŝi. Li estas granda kaj forta, kun esprimo de bonkora, sindonema hundo.
Ili parolas pri siaj vivoj, pri la lastaj okazaĵoj. Kiam ŝi parolas pri sia edzo, lia vizaĝo ŝanĝiĝas, alprenas iom malĝojan esprimon. Ĉu li enamiĝus al ŝi?
Kaj jen aŭdiĝas paŝoj. Bob saltas sub la liton, provas rapide trovi ne tro malkomfortan pozicion sub la lito. « Ne brui, » li diras al si, « plej grave, plej necese estas ne brui! »
Envenas la gardanto, la aĉa malgrasulo, kiu, per siaj vortoj pri manĝo, tiom suferigis Gerdan. Sed ĉi-foje ŝi povos kontentigi lin. Kia plezuro!
« Mi konsentas, » krias Gerda, kiam la maldika aĉulo malfermas la pordon. « Mi akceptas vian proponon. Mi ne plu elportas. Mi tradukos vian aĉan paperon. Liberigu mian filinon, kaj donu al mi manĝi, mi petas. »
« Jen, » simple diras la maldikuleto, kaj li elprenas el sako panon, kolbason, kukon, fruktojn, ĉokoladon, kaj eĉ botelon da lakto. Gerda manĝas silente; ŝi povus manĝi eĉ pli, kvankam ŝi ĵus iom manĝis. Bob, aŭdante la manĝobruon, pli kaj pli malsatas, sed kion li povus fari?
« Nu, bonvolu klarigi al mi, kio estas skribita sur tiu malnova papero, » la vizitanto diras.
Kaj Gerda klarigas. Ŝi rakontas, ke temas pri la trezoro de la Lumoserĉantoj. La Lumoserĉantoj estis sekreta societo, kiu naskiĝis en la dek-kvina jarcento kaj daŭris, jen forta, jen malforta, laŭ la epokoj, ĝis la mezo de la dek-oka jarcento. Ĝi havis membrojn en tre multaj landoj, en popoloj plej malsamaj. Katolikoj, protestantoj, ortodoksuloj, judoj, islamanoj, budhanoj kaj aliaj estis membroj de tiu internacia aŭ supernacia societo. Ilia celo estis sekrete labori por la unuigo de la mondo, de la popoloj, por la harmoniigo de la religioj, kaj por ke la malsamaj tradicioj interkompreniĝu. Ili estis morala kaj filozofia elito. Ili estis elpensintaj sekretan lingvon, kiu ebligis al ili komuniki, el kiu ajn lando aŭ popolo ili estis. La ŝtatoj, kiam ili malkovris la ekziston de la Lumoserĉantoj, ektimis tiujn homojn, miskomprenis iliajn celojn, kaj ilin persekutis. Inter la Lumoserĉantoj, tre riĉaj homoj troviĝis. Tial, laŭ diversaj malnovaj dokumentoj, ilia trezoro estas multvalora. Tiu ĉi papero estas fotokopio de dokumento, kiu tre precize indikas, kie oni kaŝis la trezoron.
Gerda klarigas, tradukas, kaj la viro notas ĉiun detalon sur etan notlibron. Kiam ŝi finis, li diras:
« Dankon. Nun ni havas, kion ni deziris. Mi foriras. Mi lasas vin tie ĉi. Ni decidos poste, kion ni faros el vi. Adiaŭ, belulino, adiaŭ. »
Nur post kiam la pordo fermiĝis kaj la bruo de la paŝoj forsvenis, aŭdiĝas de sub la lito voĉo, kiu diras:
« Ĉu vi lasis al mi iom de tiu kuko? »
En la kaverno
Baldaŭ venis la policanoj, por ilin liberigi. Gerda reiris hejmen, al siaj filino kaj edzo. Sed Bob rapidis al la flughaveno. Li volis ĉeesti kun Linda kaj Tom, kiam la policano arestos la kaptintojn de Gerda.
Estis sufiĉe multekosta vojaĝo, sed la familio de Gerda – riĉa familio – pagis por ili la bileton, tiel esprimante sian dankemon.
Ĉar la policano kaj la gejunuloj sciis pli frue ol la ŝtelistoj, kie troviĝas la trezoro, ili havis multe da tempo por prepari sin. Ili ne dubis, ke la aliaj venos kiel eble plej baldaŭ, kaj ke la tuta bando venos. Kutime tiaj homoj ne fidas sin reciproke, kaj volas kune ĉeesti por certiĝi, ke neniu kaŝos por si parton de la trovaĵo.
La loko indikita troviĝis ĉe la piedo de monto, en kaverno, kie, videble, neniu paŝis jam de jaroj.
« Feliĉe, ke ili ne kaŝis tiun trezoron trans la maro, ekzemple sur insulo, kien nur per ŝipo oni povas iri. Se estis vere internacia societo, kiel Gerda diris, tio estis ebla, ĉu ne? » Tiel parolis Linda.
« Vi pravas, » diris Tom. « Mi tute ne ŝatus vojaĝi ŝipe. La maro ĉiam igas min malsana. Mi ŝatas rigardi la maron, resti ĉe la maro, libertempi apud la maro, sed ne vojaĝi per ŝipo sur ĝi: ŝipoj konstante dancas sur la maro, kaj ilia danco tute ne plaĉas al mi. Feliĉe, ke hodiaŭ oni povas iri preskaŭ ien ajn aviadile. Aviadiloj preskaŭ tute ne dancas. Sed eĉ aviadiloj nur duone plaĉas al mi. Plej multe mi preferas, kiam mi veturas sur tero, sur bona firma tero. Mi bezonas sub mi ion pli firman ol akvo aŭ aero. Plej plaĉe estas promeni piede sur bona tera vojo. Mi… »
Sed Linda interrompis lian paroladon, iom strangan en tiuj kondiĉoj, en kiuj ili troviĝis:
« Kiam alvenos la trezor-serĉantoj, laŭ via opinio? » ŝi demandis la policanon.
« Morgaŭ, tute certe. Ili ne povus alveni hodiaŭ, ĉar ne plu estis aviadilo post la nia, kaj aŭte ili bezonus la tutan nokton. Verŝajne Bob flugos en la sama aviadilo. »
La temperaturo estis plaĉa, kaj bela la vetero. Ili starigis sian tendon en la proksimeco, tamen bone prizorgante, ke ĝi ne estu videbla por alvenantoj. La sola maniero, laŭ kiu la trezorserĉantoj povus alveni antaŭ la morgaŭa tago, estus, ke ili flugu per malgranda aviadilo, speciale luita. Sed lui specialan aviadilon kostas tiel multe, ke plej verŝajne ili ne uzos tiun rimedon.
La sekvantan matenon, niaj amikoj vekiĝis frue. Tuj la policano kaj la gestudentoj aranĝis, ke ĉiu el ili, unu post la alia, gardostaros en loko, de kie eblas facile observi la solan vojon — aŭ pli ĝuste vojaĉon – laŭ kiu oni povas proksimiĝi al la kaverno, kaj ke ĉiu havos en la kaverno sian difinitan kaŝejon.
Post tri horoj da atendado, io fine okazis. Linda, kiu gardostaris en la iom alta observejo, faris la deciditan signalon, kaj rapide kuris de supre al siaj kunuloj.
« Aŭto alvenas! » ŝi kriis.
En tiu ege soleca regiono, kiu povus veni aŭte per tiu tera vojaĉo, se ne la trezorserĉantoj? La tri atendantoj sin kaŝis, ĉiu en sia difinita loko, malantaŭ rokoj, da kiuj oportune troviĝis multe en la kaverno.
La trezoro en kofro
Post duonhoro, iu envenis. Estis Bob!
« Kie sin kaŝas la Lumserĉantoj? » li kriis, « ĉu en la mallumo? »
La aliaj sin montris.
« Rekaŝu vin, ili tuj alvenos, » li diris.
« Kiel vi faris por antaŭi ilin? »
« Dank’ al Gerda: ŝi telefone aranĝis, ke veturilo atendu min ĉe la flughaveno, kaj ke ŝoforo min veturigu ĉi tien. Ŝi estas riĉa, kaj mono solvas multajn problemojn; ŝi donis tre precizajn indikojn por ebligi al la ŝoforo trovi la lokon, kaj jen mi estas. Sed niaj trezorserĉantoj tuj alvenos. Ili flugis en la sama aviadilo, kiel mi, kaj kiam la ŝoforo min trovis, mi vidis ilin iri al oficejo, kie oni luas aŭtojn. »
Tom kuris supren al la observejo. Post kelkaj minutoj, la aliaj aŭdis lian signalon.
Envenis la kavernon flegistino Marta, ŝia frato la alta blondulo, la malgrasulo, kiu rilatis kun Gerda, kiam ŝi estis mallibera, kaj du aliaj viroj.
« Profesoro Ronga! » mire diris al si la tri gestudentoj, kaj tuj poste ili aldonis: « Kaj Profesoro Fergus! »
La unua instruis lingvistikon, la dua anglan literaturon.
Laŭ la malnova dokumento, la trezoro troviĝis en kofro metita en kavo aranĝita en la rokoj, kaj la ŝtonoj, kiuj ĝin kovris kaj kaŝis, kuŝis laŭ preciza desegno. Fakte, la ĝusta loko estis indikita per signoj tiel multaj, kvankam diskretaj, ke la pasado de l’ jarcentoj ne povu forpreni ĉiujn. Pro tiuj precizaj indikoj, la ĝusta loko iĝis rapide trovita. La grupo forprenis la kaŝantajn ŝtonojn. Montriĝis, ke la kavo estis plenigita per korko kaj diversaj aliaj substancoj, kies celo verŝajne estis protekti la kofron kontraŭ malsekeco.
La kofro, kiun ili eltiris, ne estis tre granda, nek speciale bela aŭ valora. Ĝi estis ŝlosita. Per siaj iloj, ili ĝin malfermis.
La trezoro de la Lumo
« Nur papero! » kriis Ronga.
« Ankaŭ estas libro! » diris Marta, sed jam Ronga laŭtlegis: « Tie ĉi kuŝas la Trezoro de la Lumo. Pro la daŭra persekutado, la Sankta kaj Sekreta Frataro de la Lumo-Serĉantoj baldaŭ ĉesos ekzisti. Sed ĝia Spirito plu vivos. Iun tagon, homoj retrovos la Sanktajn Principojn kaj rekomencos ilin apliki. Por ili estas ĉi tie kaŝita la Trezoro de la Lumo.
« Ĝi estas skribita en la Speciala Lingvo de la Frataro, sed certe homoj troviĝos, kiuj ĝin povos kompreni. La Trezoro konsistas el la arto praktike apliki kaj defendi la Veron, la Justecon, la Dignecon, la Respekton al ĉiu homo, la Interkomprenon, la Honestecon, la Amon, la Kompatemon kaj la Konon de si mem kaj de sia ĝusta loko.
« Por la Frataro, la Spiritaj Valoroj estas la plej altaj. Tial ĝia Trezoro estas pure Spirita.
« Al vi, homo, kiu trovis ĝin, trans multaj aŭ malmultaj tagoj, semajnoj, monatoj, jaroj, jardekoj aŭ jarcentoj, Saluton kaj Fratecon! »
* * *
Ili sidis en komfortaj brakseĝoj en la hejmo de Gerda.
« Kio okazis poste? » ĉi-lasta demandis.
« Ni malkaŝis nin, kaj mi ilin arestis, » diris la policano. « La loka polico estis antaŭe informita, kaj enŝlosis ilin. »
« Ĉu vi scias, kiel komenciĝis la afero? » scivolis Tom.
« Proksimume. Kiam Marta estis flegistino en la hospitalo, ŝi ĉeestis kirurgian operacion de historiisto, Prof. (=Profesoro) Kosadi. Kiam ĉi-lasta estis duone dormanta, duone vekiĝanta, li parolis nekonscie pri la trezoro de la Lumoserĉantoj. Li diris, ke temas pri malnova societo, elita, tre riĉa, pri kies trezoro li eksciis hazarde legante en la Vatikana Biblioteko. »
« Jes, » daŭrigis Gerda. « Tiun parton de la afero mi konas. Li faris historian esploron en la Biblioteko Vatikana. Inter la paĝoj de malnova libro, li trovis dokumenton en la sekreta lingvo de la Lumoserĉantoj. Li antaŭe kelktempe interesiĝis pri tiu sekreta societo internacia, kaj iom komprenis ĝian sekretan lingvon. Li komprenis, ke tiu papero indikas, kie troviĝas la trezoro de la Lumoserĉantoj, sed mem ne povis traduki ĉiujn detalajn indikojn. Li ricevis la permeson fotokopii la dokumenton. Foje, kiam ni renkontiĝis, li parolis pri tio al mi. Li diris, ke eble homoj provos trovi tiun trezoron, ĉar pli kaj pli multaj personoj interesiĝas pri la malnovaj sekretaj societoj. Li sciis, ke mi estas la sola persono en la mondo, kiu vere ĝisfunde studis tiujn malnovajn sekretajn lingvojn, kaj li petis min solene promesi, ke mi neniam kunlaboros kun homoj serĉantaj la trezoron pro materia intereso. »
« Kion li volis, ke oni faru pri ĝi? » Linda demandis.
« Ke ĝi transiru al iu muzeo aŭ ŝtata institucio. »
Tom intervenis:
« Kiel Marta ricevis la fotokopion? »
« Tion ŝi mem klarigis al mi, » respondis la policano: « ŝi konstatis, ke la substanco uzita antaŭ la operacio por dormigi la profesoron estas unu el tiuj, kiujn oni kelkfoje uzas por t.n. (= tiel nomata) narkoanalizo. Post la operacio, kiam la profesoro kuŝis en sia ĉambro – li havis privatan ĉambron kaj do estis sola – ŝi injektis al li tiun substancon, kaj pridemandis lin. Sub la influo de la koncerna substanco, oni dormas, sed dormante aŭdas kaj respondas demandojn, ĝenerale dirante la veron. Li do dorme respondis al ŝi. Per tiu metodo ŝi eksciis pri tio, ke nur unu persono en la mondo, nome Gerda, komprenas tiun sekretan lingvon, kaj pri multaj aliaj aferoj. »
Tiom da riskoj kaj zorgoj
« Sed vi ne respondis pri la fotokopio! »
« Ho, pardonu. La profesoro havis ĝin en sia paperujo. Li fartis tre malbone post la operacio. Marta simple prenis la dokumenton el lia paperujo, dum li dormis; ŝi ja sciis, ke li ne vivos longe. Li fartis malbone. Lia sanstato ne lasis multe da espero. Fakte, li baldaŭ mortis post tio. Neniu do zorgis pri la malaperinta papero. »
« Kiel Ronga enmiksiĝis en la aranĝon? »
« Li estis la amanto de Marta, kaj ŝi rakontis al li. Li vivas tiamaniere, ke li daŭre bezonas multe da mono. Li organizis la aferon. Estas li kaj kolego Fergus, kiuj forportis Gerdan, post kiam ili batis Bob senkonscia. La oficejo de Fergus estas tute proksima. Tien ili portis ŝin, kaj tie ili atendis, ĝis la vojo estis libera kaj ili povis veturigi ŝin al la forlasita domo. »
Gerda parolis:
« La frato de Marta plurfoje vizitis min, antaŭ kelkaj monatoj. Li provis igi min traduki por li la dokumenton. Sed kiam mi demandis, de kie li ricevis ĝin, li hezitis, iom paliĝis, ne respondis tuj, kaj mi komprenis, ke li ne agis honeste. Mi memoris la vortojn de Prof. Kosadi, kaj malakceptis kunlabori. Sed li revenis unufoje, dufoje, trifoje. Mi ĉiufoje rifuzis. Kiam mi poste ricevis inviton instrui pri malnovaj sekretaj lingvoj en la kadro de kurso de Prof. Ronga, mi tute ne imagis, ke estas rilato inter Ronga kaj la junulo, kiu tiel ofte venis al mia hejmo insisti, por ke mi traduku la paperon pri l’ trezoro. »
« Jes, » diris Tom. « Pro via plurfoja rifuzo ili elpensis tiun planon. Kapti vin kaj perforte devigi vin traduki la tekston. »
« Tiom da riskoj kaj zorgoj por nenio! » komentis Gerda. « Kia malsaĝeco! Kia stulteco! »
« Jes. Amatoroj, » diris la policano malestime. « Ili agis amatore ekde la komenco. Pro tio ni tiel facile ilin kaptis. Sed pri tiu amatoreco vi danku Dion, Gerda. Pro tiu amatoreco ni povis liberigi vin, kaj vi plu vivas. Neamatoroj en simila situacio ne hezitus: vin uzinte, ili vin mortigus. »
« Ĉu vere? »
« Jes. Vi sciis tro multe. Estus tro danĝere lasi vin vivi. Sincere, vi povas danki Dion, ke nur amatoroj planis kaj realigis tiun aferon. »
Gerda silentis, pensema.
« Terure! » ŝi fine diris. « Ĉiaokaze, mi plej sincere dankas vin, ĉiun el vi. Vi agis mirinde. Vi savis min kaj mian filinon. Sed, Bob, kion vi opinias pri la tuta afero? Vi ankoraŭ diris nenion. »
Bob rigardis ŝin, kun iom stranga esprimo.
« Mi plezure trinkus glason da brando, » li diris. Kaj li restis malĝojeta, dum ĉiuj aliaj ekridis.